به نقل از «همشهری آنلاین»

آشنایی با صنعت کشت و تولید چای ایران

تاریخ انتشار: ۲۴ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۲۶۸۲۴۶

همشهری آنلاین: «محمدمیرزا قوانلو قاجار»، ملقب به «کاشف السلطنه» برای نخستین بار در سال ۱۲۸۰ هجری شمسی بذر چای را در سفری که به هندوستان داشت به لاهیجان برد. کاشف‌السلطنه از آنجا که دیده بود منطقه شرق گیلان با مناطق زیر کشت چای هندوستان تشابه آب‌وهوایی دارد، به این فکر افتاد زمینه ورود بذر این محصول را به ایران فراهم کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کاشف‌السلطنه بعد از ورود به ایران به لاهیجان بازگشت و زمینی را در یکی از محله‌های لاهیجان برای کشت این محصول  انتخاب و آماده کرد. به‌همین دلیل چای برای اولین بار در این شهرستان کشت و بعدها محلی که این اتفاق در آنجا روی‌داد؛ «چای‌خانسر» نام‌گذاری شد و لاهیجان هم به‌عنوان شهر چای ایران شهرت یافت.

کاشف‌السطنه در سال‌های مشروطه، به‌دلیل حساس بودن موقعیت سیاسی و اجتماعی‌ کشور و مشغله‌ای که داشت نمی‌توانست مدام در لاهیجان مستقر باشد و بر تداوم تولید و پرورش محصول تازه‌وارد نظارت کند. به همین‌دلیل باغ چایش را به یکی از معتمدان خود به نام «بصیرالتجار» سپرد تا بر روند کار نظارت داشته‌ باشد. بصیرالتجار هم کار او را دنبال کرد و بعد از مدتی توانست نهال چای را به میزان زیادی تکثیر و کل کشاورزان منطقه را به کشت چای تشویق کند.

چای کشت شده در لاهیجان خیلی زود نتیجه داد. زیرا بیش از آنچه تصور می‌شد، چای لاهیجان خوش‌طعم و ذائقه‌پسند بود. همچنین فرایند فراوری آن نیز به‌صورت دستی بود که این مسئله نیز در کیفیت و طعم آن نقش داشت و خیلی زود در سراسر استان فراگیر شد. بعد از لاهیجان، چای در شهرهای لنگرود، املش، رودسر در شرق گیلان، فومن و صومعه‌سرا در غرب گیلان و همچنین درغرب مازندران یعنی در رامسر و تنکابن نیز مورد توجه قرار گرفت و کشت شد.

از نکات قابل توجه توسعه باغ‌های چای این است که اغلب آنها در مناطق کوهستانی و کوهپایه‌ای ایجاد شده‌اند و همین امر نابودی جنگل‌های زیادی در این مناطق را به‌همراه داشته‌است.

چای در لاهیجان خیلی زود بومی شد. به‌گونه‌ای که مردم حتی در شهرها  و در حیاط خانه‌هایشان  نهال چای را در همان زمان پرورش می‌دادند. توسعه سریع کشت این محصول نیاز به راه‌اندازی کارخانه‌های فراوری چای را ایجاد کرد و نخستین کارخانه چای ایران در سال به سال ۱۳۱۱ شمسی و اولین مرکز تحقیقاتی چای به سال ۱۳۱۳ در زمان پهلوی اول لاهیجان تأسیس شد. این کارخانه که بعدها فجر نام گذاشته شد به‌دلیل تعطیلی و متروکه‌شدن کاملا تخریب شد.

به‌تدریج و با گذر زمان کشت چای در تمامی استان گیلان گسترش یافت و در سال ۱۳۱۹ هجری شمسی حدود ۶۰۰ هکتار باغ چای در گیلان به‌وجود آمد. در سال ۱۳۳۷ هم دولت وقت، سازمان چای کشور را برای حمایت از چایکاران و کارخانه‌داران تاسیس کرد.

درحال حاضر بیش از ۲۶ هزار هکتار از اراضی استان گیلان و مازندران به کشت صنعت چای اختصاص دارد. ضمن این‌که معیشت بیش از ۵۵ هزار خانوار چایکار وابسته به تداوم حیات کشت و صنعت این محصول در کشور است.

گفتنی است ۹۰ درصد سطوح زیر کشت باغ‌های چای متعلق به گیلان است و برداشت برگ سبز چای در سه چین بهاره، تابستانه و پاییزه انجام می‌شود. چین بهاره از اوایل اردیبهشت ماه، تابستانه از نیمه دوم خردادماه و چین پاییزه نیز از شهریور ماه آغاز و تا پایان مهرماه انجام می‌شود.

از نکات قابل توجه این است در پرورش و تولید چای ایرانی به هیچ وجه از سموم شیمیایی استفاده نمی‌شود و سالانه محصول برداشت شده چایکاران در ۱۶۵ کارخانه فعال فراوری می‌شود.

کد خبر 519852 برچسب‌ها مجله سفر به گيلان مجله چای

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: چای ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۲۶۸۲۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راه حل مشکل لاستیک/واردات یا توجه به تولید؟

 علی متقیان، مدیر مسئول تایر نیوز در یادداشتی نوشت: مدتی است بازار لاستیک اتومبیل با تلاطم مواجه شده، قیمت ها سر به فلک کشیده، تامین نیاز ضروری حرکت و چرخش اقتصادی و رفاهی مردم رو به نابسامانی گذاشته است. هر روز قیمتی بر این عنصر سیاه مورد نیاز حمل و نقل گذاشته می شود و بازارش را از رنگش، سیاه تر کرده است.

هر چند سیاهی رنگ لاستیک، نشان از سلامت و قدرت و هیبت آن دارد، اما سیاهی بازارش، نشان از بی تدبیری، بی توجهی و ناشی از عدم درک صحیح  دست اندرکاران  امر از این صنعت و بازار آن دارد؛ بازاری که به صورت طبیعی پیش می رفت و مصرف کننده و تولیدکننده توازن برقرار کرده بودند و واردکنندگان رسمی و قاچاق هم در این توازن مصرف و تولید، جای خود را باز کرده و در نهایت، همراهی هر دو، کمبود مختصر را جبران می کرد، ضمن اینکه تامین کنندگان ارز، هوای  کارخانه های لاستیک سازی را برای افزایش تولید داشتند و کارخانه ها هم، هوای بازار و ارز و صادرات را.

کار به روال طبیعی پیش می رفت و نارضایتی در این صنعت، اگر بود، غم ده بود. مشکلی بود که تمامی صنایع و حتی مصرف کنندگان تولید صنعت با آن مواجه بودند و به قول معروف غم ده، شادی بود.

یکی از دلایل برهم خوردن بازار، حذف ارز کارخانه های تایر است و دست اندرکاران، به بهانه کمبود ارز و مشکلات جاری تحریم و هزار دلایل دیگری که برای خودشان شاید موجه می نمود، از پرداخت ارز لازم به تولیدکنندگان لاستیک امتناع کردند و کارخانه ها به دلیل نبود ارز، با مشکل تولید و کم شدن آمار عرضه تایر، مواجه شدند، این کمبود ارز و عدم تخصیص آن یک ماه و دو ماه نبود که کارخانه ها، از جیب بخورند و آنچه دارند مصرف کنند، بلکه بیش از ۶ ماه  به طول انجامید و ارز کارخانه های تایرسازی تامین نشد.

جالب است که به این نکته توجه شود، سهم واردات مواد اولیه در صنعت تایر به حدود سی درصد می رسد و خوشبختانه برای بقیه مواد مورد نیاز  صنعت تایر، خودکفا شده ایم و دلیل اینکه برای بقیه به واردات متکی هستیم، نه این است که متخصصان و صنعتگران حوزه لاستیک سازی، از ساخت آن ناتوان باشند، گویا تهیه آن برای کارخانجات قابل دسترس است، اما خسارتی که این مواد اولیه که از واردات تامین می شود، به محیط زیست می رسد و عواقب ناشی از این خسارت، به حدی است که هر انسانی که توان فکر کردن و رعایت حال عموم مردم و محیط زیست جامعه را دارد، از تولید این بخش از مواد اولیه چشم پوشی کرده و به سمت واردات رفته است تا سلامت جامعه را تضمین کند و حفظ محیط زیست را که به مراتب مقدم تر است، در نظر داشته باشد؛ بنابراین تصمیم بر این شده که از هزینه ارزی که می توان از طریق صادرات هم آن را تامین کرد، استفاده شود.

به هرحال متاسفانه عدم تخصیص ارز، بیش از ۶ ماه، کارخانجات تولید لاستیک را با محدویت تولید مواجه کرد و کمبود تایر در بازار و سوء استفاده محتکران و گران‌فروشان را به دنبال داشته است.

اما به مرور به دلیل سیاستگذاری های ناموزون و نامناسب، بازار ملتهب شد و آماده هرگونه سوء استفاده گردید. وقتی خبرهای کمبود و گرانی و بازار سیاه تایر به گوش دولتمردان رسید، به جای جستجو و بررسی عواملی که این مشکل برای جامعه به بار آورده و هر گونه تلاش برای رفع مشکل پیش آمده، چاره کار را باز شدن دروازه های واردات دیدند و مجوز دادند وارد کنندگان تا می توانند تایر وارد کنند تا بازار به وضع عادی برگردد، وارد کنندگان که مجوز واردات دریافت کردند و بالتبع شروع به واردات.

جالب است بر اساس آمار اعلامی، میزان ارزی که تا کنون در این چند ماه اخیر، صرف خرید تایر از خارج از کشور شده، به میزان ارز مورد نیاز  تاسیس چندین کارخانه تایرسازی جدید و مدرن بود که متاسفانه در این تصمیم های لحظه ای که با آن مواجه هستیم،.

تصمیمی که هم ارز کشور بی‌حساب خارج شد، هم بازار تایر هم چنان ملتهب باقی ماند، هم کارخانجات تایرسازی بامشکلات قبلی خود دست و پنجه نرم می کنند و هم دولت نتوانست با دور زدن کارخانه های تولید تایر، رضایت مصرف کنندگان را بدست آورد، به تعبیر مثال معروف، هم پیاز خوردیم، هم چوب و هم ارزها را پرداخت کردیم.

این مختصر، گوشه چشمی است به دلایل پدید آمدن بازار سیاه لاستیک سیاه.

کاش مسئولان امر، سازمان بازرسی و نهادهای نظارتی در سالی که جهش تولید با حمایت مردم نامگذاری شده است، کمی به سابقه و عوامل و دلایل پیدا شدن بازار سیاه لاستیک می پرداختند و گزارش دقیق و کارشناسانه تهیه می کردند که چطور حمایت مردمی را رها کرده و به واردات پناه برده اند.

در صورتی که گزارش دقیق و مستند تهیه شود، خطاها و مقصران احتمالی را به مردم و به مقامات رسمی کشور گزارش داده، اطلاع دهند، تا در صورت انجام  کوتاهی توسط عوامل مربوط، دست اندرکاران به وجود آمدن وضع موجود را سیاست کنند.

به امید آن روز به یاری خداوند در یادداشت های بعدی به نرخ گذاری دستوری و آثار آن در بازار لاستیک می پردازیم.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: وزیر صمت: حل مشکل تامین لاستیک به زودی چند کشور آفریقایی کالای ایرانی می‌خرند؟ لاستیک تیوبلس چیست؟ مزایا، معایب و هر آنچه باید دانست